Ziekten
Ziekten bij kreeften en garnalen
ZiektenZiekten bij kreeften en garnalen
Schade aan het lichaam, al dan niet zichtbaar. Dieren kennen echter ook psychische klachten als ➛stress, dat meestal de hoofdoorzaak is van de vele lichamelijke problemen waarmee deze gepaard gaat. De schade leidt tot irritaties en pijn, wat zich uit in afwijkend gedrag. Ook planten kunnen ziekten oplopen, al zijn die merendeels het gevolg van een tekort.
Ziekten bij dieren kunnen worden opgedeeld in twee categorieën, parasitair en niet-parasitair.
Niet-parasitaire ziekten zijn het gevolg van een ➛verwonding, een tekort (➛gebrek) of te veel (➛vergiftiging) van een stof, of een erfelijke oorzaak.
Een verwonding is meestal het gevolg van een agressieve medebewoner of een (te) scherp voorwerp in het aquarium. Indien oppervlakkig hersteld dit vanzelf. Diepere wonden vragen meer tijd, wat uitbreken van schimmels en ➛infecties meer kans geeft.
Tekorten en vergiftigingen worden deels bepaald door de gevoeligheid van een soort. Ze zijn in te delen in een acute en een chronische vorm.
Erfelijke ziekten zijn helaas niet te bestrijden. Dergelijke onfortuinlijke dieren overlijden aan de aandoening, of worden er zodanig door verzwakt dat uiteindelijk een andere ziekte de doodsoorzaak wordt. Ook kan de verzorger er voor kiezen een dier niet langer te laten lijden en het op grond daarvan te ➛doden.
Het overgrote deel aan ziekten heeft een ➛parasitaire oorzaak en worden infecties genoemd. Deze zijn vaak soort- of groepsspecifiek. De aanwezigheid van parasieten in een aquarium is, net als algen, onvermijdelijk, en zal doorgaans ook geen probleem zijn. Alle meercellige dieren beschikken over een ➛immuunsysteem: mechanismen om parasieten buiten te houden en, eenmaal toch binnen, deze onschadelijk te maken. Het functioneren hiervan hangt goeddeels af van de conditie van de vis, en die wordt weer voor een belangrijk deel bepaald door hun ➛verzorging. Afwisselend ➛voer, een goede ➛waterkwaliteit en ➛temperatuur zijn enkele van de factoren waaruit die verzorging bestaat.
Toch kunnen dieren, ondanks een prima verzorging, ziek worden. Sommige vissoorten zijn erg gevoelig voor bepaalde ziekten, wat ook een erfelijke oorzaak kan hebben. Nieuw ingebrachte dieren kunnen meer verzwakt zijn dan op het eerste gezicht het geval leek. Een belangrijke factor is ook het houden in gevangenschap zelf. Parasieten die zich aan de ➛gastheer hechten, loslaten en vervolgens zich vermeerderen komen automatisch weer bij dezelfde dieren terecht. In de natuur spoelen deze nakomelingen met de stroming mee en tasten vervolgens andere dieren aan. Zo kan een aquarium zélf een ongunstige omstandigheid worden: een kweekbak voor parasieten met telkens dezelfde gastheren. Houd er daarom rekening mee dat ook in een goed draaiend aquarium vroeg of laat toch een ziekte kan optreden.
➛Behandeling van een ziekte is nodig, zodra dieren zodanig zijn aangetast dat het immuunsysteem overbelast is, oftewel dat de patiënt achteruit gaat. Daarvoor is het stellen van de juiste diagnose de eerste vereiste. Dat kan aan de hand van één van de volgende schema's:
Met de toegenomen populariteit van het houden van garnalen is ook het aantal verkochte dieren verveelvoudigd. Hoewel nog steeds niet zo frequent als bij vissen, komen ziekten onder kreeften en vooral garnalen daardoor steeds meer voor.
