Plantaardig voer

De groep aquariumdieren die uitsluitend plantaardige kost eet, de ➛herbivoren, is maar klein. Veel dieren kunnen er als aanvulling echter niet zonder. Dat betekent niet dat deze beperkt zijn tot ➛algen en een plantaardige voedertablet; er kan vers voedsel worden gegeven. Algen hebben de moeilijkheid meestal ongewenst te zijn, maar gewenst zijn ze ook niet makkelijk.

Gelukkig eten de meeste dieren, soms na enige gewenning, ook groenten en fruit. Deze bevatten vele essentiële vitaminen en mineralen. Wel zijn er een aantal zaken om mee rekening te houden:

• Neem altijd onbespoten biologische groenten en fruit om ➛vergiftiging te voorkomen. Bestrijdingsmiddelen zijn bedoeld voor organismen die vaak maar iets kleiner zijn dan veel aquariumbewoners.
• Belangrijk is om vooral groene groenten te nemen, het draait bij plantaardig voedsel om het bladgroen. Groene groenten zijn boerenkool, broccoli, alle soorten sla, snijbiet, spinazie, spruitjes.
• Boerenkool en spruitjes moeten kort worden gekookt om te kunnen voeren, in verband met gifstoffen die door het koken worden geneutraliseerd. Voor de overige groenten geldt dat enkele minuten in kokend water houden (blancheren, feitelijk voorverteren) de eetbaarheid voor vissen en garnalen belangrijk verbetert.
• Goede aanvullingen zijn aardappel, courgette, erwten, komkommer, (groene) kool, paprika, wortel, bladeren van paardenbloem en koolrabi. Let bij wilde planten er wel op dat deze niet langs een weg staan, ook weer in verband met vervuiling.
• Een alternatief is de groenten enige dagen onder water te bewaren, dit zou minder vitamines kosten. Om de groenten op de bodem te houden kan er een steentje of ander, bij voorkeur niet scherp, voorwerp op worden geplaatst. Bij het derde punt genoemde gifstoffen verdwijnen hierdoor echter niet.
• Voor het voeren van fruit is het van belang zacht fruit te geven zonder schil. Banaan, druif en perzik zijn daarvoor geschikt. Geef fruit met kleine porties tegelijk en liever wat vaker een beetje dan veel ineens.
• Andere, vooral eiwitrijke, vormen van plantaardig voedsel zijn ➛nori en ➛spirulina, de laatste vooral als ➛jongbroedvoer.

Plántae

Plantenrijk

Van oudsher werden organismen opgedeeld in de twee hoofdgroepen ➛Animalia of dierenrijk en Plantae, het plantenrijk. De huidige indeling is ondertussen diverser geworden. Zo vallen niet-groene algen en schimmels (➛Fungi) elk onder een eigen onderrijk. Voor aquariumtoepassingen hebben deze taxonomische haarkloverijen echter maar beperkt nut en is de oude indeling wel zo praktisch.

Aquariumplanten vallen alle onder de stam Embryophyta of landplanten, met name de ➛Spermatopsida of zaadplanten, maar ook enkele sporenplanten als varens (➛Polypodiopsida) en ➛mossen vinden hier hun weg, zelfs enkele algen uit de ➛Chlorophyta.

Plantagináceae

= afgeleid van Plantago.

Weegbreefamilie

Bijzonder grote familie van overwegend kruidachtige planten uit de orde van de ➛Lamiales. De ruim 1900 soorten zijn verdeeld over meer dan 90 geslachten en komen wereldwijd voor in met name de gematigde gebieden, maar ook in koude en tropische streken. Een zeer diverse familie van kruidachtige, struikvormende, maar ook enkele waterplanten, met tegenoverstaande bladeren of in kransen. Verwantschap met waterweegbree, ➛Alisma, ontbreekt.

Aquariumplanten komen voor in de geslachten ➛Bacopa, ➛Callitriche, ➛Deinostema, ➛Gratiola, ➛Hemianthus, ➛Limnophila en ➛Veronica.