Veel vissen kunnen moeiteloos op gelijk hoogte in het water blijven zweven dankzij de aanwezigheid van een zwemblaas.
De zwemblaas is een meestal met gas gevulde zak, die bij de hogere ontwikkelde vissen, de physoclisten, wordt gereguleerd door een gasklier. De gasklier wisselt in het bloed opgeloste gassen uit met de zwemblaas. Snel gaat dat niet: vissen die snel van diepte veranderen moeten in eerste instantie met hun vinnen op- of neerwaartse beweging compenseren. In het aquarium zijn de diepteverschillen te gering om dit waar te nemen.
Primitievere vissen, physostomen genaamd, hebben een open zwemblaas die met de keel is verbonden. Deze vissen reguleren de hoeveelheid lucht in de zwemblaas door atmosferische lucht in te nemen met de bek.
Bij zoetwatervissen is de zwemblaas meestal gevuld met een gas dat lijkt op atmosferische lucht. Bij diepzeevissen is dat bijna alleen maar zuurstof. Enkele soorten hebben een met olie gevulde zwemblaas.
Problemen aan de zwemblaas kunnen worden veroorzaakt door een sterke verandering in ➛temperatuur, bijvoorbeeld tijdens een ➛waterwissel. In de regel hersteld dit zich vrij snel. Anders wordt het bij een ➛zwemblaasontsteking of -verlamming.
Infectie van de zwemblaas, veroorzaakt door ➛bacteriën. Treedt vaak als bijverschijnsel op bij buikwaterzucht, ➛Ascites. De zwemblaas is gevuld met een onwelriekende vloeistof, waarbij de buik is opgezet. Zwemmen gaat nauwelijks.
Kans op genezing is klein, maar te vergroten door de vis in een aparte bak te plaatsen met een zodanig lage waterstand, dat de rug van de vis net niet boven water uitkomt. Voeg eventueel een antibioticum toe.
Aandoening die vooral voorkomt bij ➛labyrintvissen en andere vissen met een accessoire ➛ademhalingsorgaan, die tijdens het vullen daarvan te koude lucht innemen. Dit heeft ook effect op de zwemblaas, die dan niet goed functioneert.
Vissen bewegen zich sprongsgewijs over de bodem en het bereiken van het wateroppervlak kost veel moeite. De zwemblaas is meestal rood gekleurd.
Genezing kan worden bevorderd door de ventilatie in de aquariumkap te beperken of door een open aquarium met een glasplaat af te dekken, zodat de lucht boven het water meer op watertemperatuur blijft. Tijdelijk de waterstand verlagen helpt de vissen het oppervlak te bereiken.
Tijdens een ➛bevruchting samengesmolten ➛gameten van vrouwelijke en mannelijke oorsprong. Deze ➛cellen beschikken weer over een dubbele set ➛chromosomen in een nieuwe, unieke combinatie.