Kalium
Kalk
KaliumKalk
K
Het metaal kalium, chemisch element K, is in ➛zoutvorm na stikstof de meest opgenomen stof in planten. Het speelt een belangrijke rol bij de wateropname en de stevigheid van de plant, door de celspanning op peil te houden met de er mee verhoogde ➛osmotische waarde van de celinhoud. Ook de dikte van de celwand neemt er door toe.
Kaliumgebrek is te herkennen aan het geel en bruin kleuren van punten, randen en nerven van oudere bladeren, waarna er gaten in vallen. Jonge bladeren blijven klein en kleuren geel.
Middel voor ➛desinfectie en behandeling van visziekten, bestaande uit een verbinding tussen ➛kalium en ➛mangaan met de chemische formule KMnO₄, in de vorm van donkerpaarse kristallen. Een oplossing hiervan in water heeft een sterk oxiderende werking en wordt voor behandeling van drinkwater toegepast. Gebruik vereist een zorgvuldige dosering, indien te hoog kan de hele vispopulatie eraan sterven. Garnalen zijn zeer gevoelig voor deze stof. Indien deze aanwezig zijn, vissen uitsluitend behandelen in een aparte (➛quarantaine)bak, en pas terugplaatsen als alle resten daaruit verwijderd zijn, ➛actief kool is het gebruikelijke middel daarvoor.
Voor behandeling van ziekten is een oplossing van 1 tot 4 mg/l bruikbaar. 1 mg/l is een veilige concentratie, ook voor liefhebbers met weinig ervaring. Hardnekkige parasieten hebben echter een zwaardere dosis van 2 tot 3 mg/l nodig. Behandel vissen hiermee gedurende 4 tot 12 uur. Zorg in alle gevallen voor goede ➛beluchting. Kitnaden kunnen verkleuren door de behandeling.
Er kleven risico's aan het gebruik van deze stof en zorgvuldigheid is van belang: kaliumpermanganaat is giftig en enigszins bijtend, met name voor de ogen en kan permanente blindheid veroorzaken. Voor de huid en de luchtwegen is het ook schadelijk en kan tot jeuk, roodheid, allergische reacties en bruine verkleuringen leiden. In kleding veroorzaakt het moeilijk te verwijderen vlekken, veel metalen worden aangetast. Gebruik van handschoenen en gezichtsbescherming is ten zeerste aan te raden.
Resten niet door de gootsteen spoelen, maar behandelen als chemisch afval. Neutraliseren kan ook, bijvoorbeeld met natriumpercarbonaat (NPC; 4 tot 8 mg/l). Dit ontkleurt het water tegelijkertijd, en eindproducten van de reactie mogen wél door de gootsteen. Zorg voor goed ventilatie en vermijd open vuur tijdens de reactie.
Spoel het aquarium altijd goed na alvorens te herinrichten.
Buiten bereik van kinderen bewaren.
