Aquascaping

Aquariuminrichting oorspronkelijk gebaseerd op de stijl van Aziatische tuinen, in 1994 door de Japanse designer Takashi Amano geïntroduceerd. De benadering kent een aantal scherpe contrasten met wat het traditionele aquariumhouden zou kunnen worden genoemd. De term aquascaping is ondertussen verbreed en ook het Hollands plantenaquarium wordt er vaak onder geschaard.

Opvallend is het open karakter van het aquarium: Je kunt van vrijwel alle kanten in het aquarium kijken, ook door het wateroppervlak. Dit in tegenstelling tot het 'traditionele' Hollandse plantenaquarium, dat meestal alleen door de voorruit is te bewonderen.

Rotsen en hout worden uitbundig gebruikt, in vergelijkbare mate als bijvoorbeeld een ➛Malawi-aquarium.

Een ander kenmerk van aquascape voorbeelden is het relatief spaarzame gebruik van plantensoorten, de ➛Iwagumi stijl in het bijzonder. Met name het woekerende groeigedrag van mossen en kleine voorgrondplanten als ➛Glossostigma en ➛Helanthium wordt ten volle benut. De keuze in vissoorten lijkt vooral gericht te zijn op betrekkelijk kleine scholenvissen, al zijn er ook biotoop aquascapes.

Overeenkomsten zijn er ook. Beide stijlen moeten aan vele regels voldoen, als betreft het een kunstvorm. De suggestieve dieptewerking bij de Hollandse stijl wordt met het ➛straatje geregeld, bij aquascaping is dit vaak door een grindpaadje overgenomen. Beide stijlen vragen ook veel onderhoud. Een wekelijkse of tweewekelijkse snoeibeurt is daarbij vaste prik.

Aquascaping heeft de aquariumhobby een stevige impuls gegeven, waardoor een nieuwe groep liefhebbers lijkt te zijn ontwaakt. De instap is ook een stuk laagdrempeliger: door het gebruik van een open glazen bak zonder lichtkap lijkt het aquarium letterlijk en figuurlijk toegankelijker geworden. Ook voor het zelf ➛bouwen van een aquarium is het eenvoudiger om tot een eindresultaat te komen. Het bedenken en maken van een ombouw is doorgaans veel meer werk dan de glazen bak zelf.

Aquasoil

Bodemsoort bestaande uit bemeste ronde kleibolletjes, gebakken of gedroogd.

Klei bestaat uit platte schijfjes, in tegenstelling tot uit korrels bestaand zand, en houdt veel water vast. Daardoor is klei plakkerig, geschikt om bolletjes van te maken. De kleiplaatjes zijn bovendien aan weerszijden tegengesteld geladen, wat tot gevolg heeft dat voedingsstoffen zich er graag aan binden.

De bolletjes zijn verkrijgbaar in natuurlijke, donkere kleuren, welke eventueel gemengd kunnen worden. De voeding houdt aan tot 36 maanden voor de zwaarder bemeste producten, daarna kan met vloeibare ➛plantenvoeding worden bijgemest. Overigens werkt de aquasoil daarbij als buffer, door de meststoffen op te nemen en weer aan de plantenwortels af te geven.

De zwaarder bemeste soorten kunnen door het hoge organische gehalte in het begin een flinke ➛ammoniakpiek geven tijdens het ➛rijpen van het aquarium, wanneer er nog bijna geen ➛nitrificatie op gang is gekomen. Deze verdwijnt echter vanzelf, maar vraagt een langere indraaiperiode. Het is aan te raden eerst het water te ➛meten alvorens hierin dieren te plaatsen. Ook wordt het water tijdens het vullen enigszins troebel, dit verdwijnt na één of twee dagen. Gebruik een schotel om het vulwater op te gieten, zodat de waterstraal niet rechtstreeks de bodem om kan woelen.

Naast het bufferen van meststoffen en de natuurlijke kleuren is een ander voordeel van aquasoil het gebruik in het aquarium. Planten poten is eenvoudig en levert nauwelijks troebeling op, in tegenstelling tot een ➛voedingsbodem of ➛kleikorrels.

De levensduur van de aquasoil is wel een punt van aandacht. Gebakken korrels hebben een lange levensduur, de gedroogde vallen, afhankelijk van de geleverde kwaliteit, na meer of minder jaren geleidelijk uit elkaar, waardoor de bodem dreigt dicht te slibben en ➛bodemrot kan ontstaan. In zo'n geval is het tijd de aquasoil te vervangen, wat betekent dat het aquarium opnieuw moet worden ingericht. De snelheid van verval wordt ook bepaald door de regelmaat waarmee in de bodem wordt gewerkt met herbeplanten en wroetende bodemvissen.

Meerdere merken aquasoil zijn te koop; het valt onder de duurdere bodemmaterialen. Let op dat de inhoud van de verpakking vochtig is. Een enkele keer komt een zak met droge inhoud voor. Uitgedroogde aquasoil verliest stevigheid en vertroebelt water langdurig.