Bodemrot

Zuurstofarme zone in de aquariumbodem, te herkennen aan de zwarte verkleuring van het bodemoppervlak. Door dichtslibben van de bodem ontstaat een gebrek aan doorstroming. In de ontstane zuurstofarme zone treedt ➛rotting op, wat vaak in de aquariumkap is te ruiken. Ook ontsnappen er gasbellen als de rotte plek wordt omgeroerd. Torenslakken vermijden deze plekken, en als deze slakken helemaal niet meer in de bodem kruipen is waarschijnlijk heel de bodem dichtgeslibd.

In de natuur is bodemrot de norm. De gemiddelde slootbodem, bestaande uit zeer fijn zand, vermengd met de daarop liggende stevige laag organisch afval, vormt een permanente rottingshaard. Gedurende het jaar wordt de organische laag aangevuld, met name in de herfst. Deze natuurlijke situatie staat mijlenver van wat de meeste liefhebbers voor ogen hebben. Het ideaalbeeld van een weelderige plantengroei met een gezond stel vissen vraagt daarom om een aantal maatregelen.

Bodemrot is ten eerste te voorkomen door een minder fijn substraat te kiezen en geen zand, maar ➛grind te gebruiken. Bedenk echter wel, dat zelfs grover grind door een teveel aan fijn vuil dicht kan slibben. Onderhoud is nodig. Met tactisch geplaatste filtermonden kan worden voorkomen dat fijn vuil op de bodem blijft liggen en het onderhoud beperken, maar incidenteel of tijdens de wekelijkse ➛waterwissel een teveel aan bodemvuil wegnemen blijft nodig.

Is dan toch bodemrot aanwezig, dan kan dat in een beginstadium door omspoelen met een ➛hevelklok vaak wel worden opgelost. Is het grootste deel of heel de bodem aan het rotten, dan kan een herinrichting, mogelijk met wat minder fijn grind, het hele probleem in één keer oplossen.

Bodemrot voorkomen is niet moeilijk. Voorkom al te veel bodemafval door goede filtering en gebruik een ➛vuilhevel zodra er te veel vuil op de bodem ligt. Gebruik van een hevelklok bij iedere waterverversing is aan te raden.

In het algemeen geldt: hoe fijner het grind, hoe meer de hygiëne ervan een intensieve ➛onderhoudstaak wordt.

Bodemverwarming

Methode om aquariumwater vanuit de bodem te ➛verwarmen. Twee voordelen maken bodemverwarming zeer aantrekkelijk: geen ontsierende apparatuur in het zicht en een prima bodemklimaat met goede gasuitwisseling, voor veel ➛moerasplanten ideaal. Twee vormen zijn daarvoor in de handel:

• De verwarmingsdraad, welke met zuignappen zigzagsgewijs over een zo groot mogelijk deel van de aquariumbodem wordt bevestigd. Doorgaans moet dit type met een ander verwarmingstype worden bijverwarmd, bijvoorbeeld met een ➛doorstroomverwarming. Bij een (zeldzaam) defect zal heel het aquarium leeg moeten, en het ontwarren uit de plantenwortels is een onaantrekkelijke perspectief. Algemener is het na lange tijd uiteindelijk loskomen van de zuignappen. Hierdoor zal de draad na verloop uit de bodem omhoog komen.
• Als mat ónder het aquarium, ook weer verkrijgbaar in diverse maten met bijpassende wattages. Overigens worden deze verwarmingsmatten vooral aangeboden voor ➛terraria. Bij een defect zal het aquarium ook grotendeels leeg moeten, zeker een groot. De mat heeft bovendien het probleem dat er oneven druk op de bodemplaat komt als deze niet volledig wordt ondersteund, met eventueel ➛ruitbreuk tot gevolg. Ontbrekende delen kunnen eventueel met piepschuim van vergelijkbare dikte worden opgevuld.