Onderhoud

Aquariumonderhoud is zonder meer noodzakelijk voor een goede ➛aquariumhygiëne, maar kan anderzijds beter zoveel mogelijk tot een minimum wordt beperkt. Zeker voor nieuwkomers en perfectionisten kan het moeilijk zijn NIET voor iedere kleinigheid de vingers in het water te steken. Bedenk echter dat diezelfde vingers allerlei andere dingen doen, en dat in water heel veel oplost, waar plant of dier meer of minder last van kan hebben. Schone, maar vooral ook zeepvrije, handen zijn dus van belang. Afspoelen met schoon water is daarom vaak genoeg.

Voor onderhoud zijn vele ➛hulpmiddelen te krijgen, waarvan sommige zonder meer noodzakelijk zijn. Van andere middelen kan de bruikbaarheid het best zelf worden bepaald.

Aquariumonderhoud is praktisch in te delen in direkt, dagelijks, wekelijks en groot onderhoud.

• Direct onderhoud komt gelukkig maar zelden voor en is vrijwel altijd een noodgreep, die maar beter zonder dralen kan worden gedaan. Dat kan van alles zijn. Mogelijk gaat het om een dood dier. Zeker als dit een grote vis of slak is is het zaak deze zo snel mogelijk te verwijderen. Een rottend vissenlichaam is een zware belasting, zeker voor een klein aquarium. Een andere keer gaat het om een defecte lamp of ➛verwarming, of een lege fles ➛kooldioxide. Vervang deze zo snel mogelijk, en houdt zo mogelijk een exemplaar als reserve op voorraad.
• Dagelijks onderhoud bestaat uit ➛voeren, een algehele beoordeling van de staat van planten en dieren en het eventueel verwijderen van een afvalophoping. Controleer dieren op afwijkend gedrag, zoals overmatige agressie, schuren langs hout en stenen, vreemd rondtollen. Is een dier ➛ziek? Zonder deze af door het in een drijvend bakje met hetzelfde water te plaatsen en eventueel daarin te behandelen, of behandel de hele bak bij een besmettelijke ziekte.
• Wekelijks onderhoud richt zich met name op het verversen van water - de ➛waterwissel - en het snoeien, meestal ➛toppen, van planten. Het is voor een doorsnee aquarium van groot belang 10 tot 25% van het aquariumwater af te ➛hevelen en door vers water te vervangen. Reden hiervoor is het na verloop van tijd oplopen van de concentratie van afvalstoffen, dat hiermee kan worden beperkt. Afhankelijk van de vereisten van planten en dieren kan dat ➛onthard of leidingwater zijn. Hevel verder met het water zoveel mogelijk bodemvuil af, desgewenst met behulp van een ➛hevelklok.
• Praktisch bij kleine aquaria is ook om vóór het weer bijvullen de planten te snoeien: bij een lagere waterstand is er minder kans op een waterballet, zeker als er met twee armen tegelijk in het water wordt gewerkt. Die glasrand is elke keer toch lager dan gedacht.
• Dit is ook een goed moment om de ruiten te reinigen en eventuele filterinvoeren te ontdoen van alles wat er omheen hangt.
• Bij het aanvullen van het waterniveau kan er vloeibare ➛plantenvoeding worden toegevoegd aan het vulwater, dan is de concentratie minder sterk.
• Groot onderhoud kan het best worden gedaan door een aantal klusjes te combineren. Zo wordt de verstoring van de inhoud beperkt. Typisch groot onderhoud is het reinigen van een filter, een aanpassing aan de inrichting of het helemaal opnieuw ➛inrichten van het aquarium. Plan voor zulke klussen voldoende tijd in, liefst met uitloop voor onvoorziene situaties. Groot onderhoud kan het best met een wekelijkse onderhoudsbeurt worden gecombineerd.

Ondersoort

Lokaal afwijkende vorm van een dierlijke ➛soort.

Alhoewel daarmee te kruisen, vertonen de individuen identiek afwijkingen van het algemene beeld van de soort, vaak als gevolg van een isolement door een onneembare hindernis als een hoge bergrug of een zee. Specifieke kenmerken van dit gebied geeft individuen met afwijkende ➛erfelijke kenmerken een betere overlevingskans. Bij planten worden dergelijke afwijkingen ➛variëteiten genoemd.