OrchidaceaeOrchideeënfamilie

Orchidáceae

= afgeleid van Orchis.

Orchideeënfamilie

Familie van overwegend landplanten met meestal complex gevormde bloemen uit de orde van de ➛Asparagales. Orchideeën zijn vooral bekend van de vensterbank, maar deze familie is één van de grootste in de plantenwereld, en komen dan ook wereldwijd voor, met het zwaartepunt in de tropen.

Ook in Nederland en België kwamen de planten voor de 20e eeuw veel voor, maar zijn door intensieve landbouw nog slechts in natuurreservaten te vinden. Orchideeën zijn kritische planten die hoge eisen aan hun omgeving stellen. Belangrijk is de aanwezigheid van een specifieke schimmel (mycorrhiza, 'wortelschimmel') in de bodem, waarmee de planten in ➛symbiose leven. De schimmel breekt organisch materiaal af in voor de orchidee opneembaar voedsel. Overigens doen niet alleen orchideeën dit, deze zijn wel zeer kritisch op het soort schimmel.

Orchidaceae
Bijenophrys Ophrys apifera. © AquaMecuM

Orchideeën hebben bijzonder gevormde bloemen, reden voor hun populariteit als kamerplanten. Waar planten insecten doorgaans lokken met zoete geuren of van rottend vlees (vliegen!), lokt de orchidee insecten met geslachtsdrift: de bloemen imiteren paarlustige geslachtspartners. Dit gaat natuurlijk alleen op voor één type insect. Ook de overdracht van stuifmeel verloopt bijzonder: zodra het insect de bloem binnendringt, zorgt een hefboom dat de stempel, hangend aan een soort hengel, op het achterlijf van het insect wordt gewreven.

Orchideeën groeien of in een rozet of met meerdere opgaande bebladerde stengels. In het laatste geval met een verspreide bladstand van deels stengel omvattende, ovale bladeren, meestal eindigend in een punt. Bladeren zijn parallel generfd.

Eén geslacht met enig belang voor de aquariumhobby is ➛Spiranthes.

Orchideeënfamilie

Orchidaceae