Cóttidae

= afgeleid van Cottus.

Donderpadden

Familie van bodemvissen uit de orde van de ➛Scorpaeniformes of Schorpioenvissen.

Langwerpige vissen met een grote kop, plat en breed. De dieren doen prehistorisch aan, met vaak een marmertekening en stekelige vinnen. Ook de bij enkele geslachten franjevormige uitsteeksels rond ogen, bek en kieuwdeksels en soms het hele lichaam, dragen daaraan bij. Het zijn typische bodemvissen, die zonder ➛zwemblaas door het leven gaan. De buikvinnen zijn stevig en de dieren steunen er op als ze niet zwemmen. De borstvinnen zijn bovengemiddeld groot met eveneens forse vinstralen welke vaak aan de onderrand zijn verdikt voor grip in de bodem. Het zijn zichtjagers, die goed ontwikkelde, hooggeplaatste ogen hebben. Veel soorten verdragen zowel zoet als zout water.

Ruim 70 geslachten vallen onder deze familie. De donderpadden komen voor op het noordelijk halfrond en op Nieuw-Zeeland. In Nederland komen vier soorten voor. Deze zijn te vinden in de geslachten ➛Cottus, welke voornamelijk in zoet water leven, en Myoxocephalus en Taurulus, die de kustwateren bewonen.

Cóttus

= grootkop, naar een volksnaam.

Zoetwaterdonderpadden

Groot geslacht van grondels met ten minste 60 soorten uit de familie van de ➛Cottidae.

Vissen met een vrij plompe lichaamsbouw die wat doet denken aan een uit de kluiten gewassen kikkervisje. De achterste helft is slank. De grote kop heeft bovenop ogen als kralen en een brede bek, aan weerszijden staan twee forse borstvinnen als graafwerktuigen opzij. De voor grondels karakteristieke dubbele rugvin is aanwezig, evenals de stevige buikvinnen, die als bodemsteun dienen dankzij het ontbreken van een zwemblaas. Typische bodemdieren.

perifrétum

Freyhof, Kottelat & Nolte 2005

Rivierdonderpad

Te vinden ten westen van de Elbe, in de snelstromende delen van rivieren en meren.

Uiterlijk als vermeld bij het geslacht. De grondkleur is vuilbruin, met een gemarmerd donkerbruine tekening die ook op de staart doorloopt. De overige vinnen zijn kleurloos.

Lengte tot 15 cm.

De rivierdonderpad is beschermd in Nederland. In een aquarium houden is er daarom helaas niet bij! Lang bekend geweest als C. gobio.

rhenánus

Freyhof, Kottelat & Nolte 2005

Beekdonderpad

Inheems in het stroomgebied van de Main, de Rijn en de Maas, met name zijrivieren met snelstromend water en een kiezelige bodem. In Nederland komt de vis voor in de Geul in Limburg en de Berkel en Aa-strang in oostelijk Gelderland.

Uiterlijk als beschreven bij het geslacht. Lijkt veel op C. perifretum, maar is doorgaans lichter en grijzer van kleur. Heeft eveneens stekeltjes op de flanken, maar uitsluitend achter de borstvinnen.

Lengte tot 13 cm.

In gebieden met zowel C. perifretum kunnen kruisingen ontstaan.

In Nederland een zeldzame en kwetsbare vis, alhoewel niet bedreigd. Wel beschermd en daarom niet geschikt voor het aquarium.